De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) verplicht om vanaf 1 januari 2024 voor gevolgklasse 1 in bouwprojecten gebruik te maken van een toegestaan instrument. Daarnaast zal voor ieder vergunningplichtig bouwwerk in deze gevolgklasse een onafhankelijke kwaliteitsborger moeten worden ingeschakeld. Welke overwegingen spelen een rol bij de keuze voor een instrument en een kwaliteitsborger, oftewel hoe maakt u de juiste keuze?
Deze blog in nog geen 2 minuten:
Vooraf
De Wkb
Per 1 juli 2023 treedt de Wkb in werking. Het doel van deze wet is om de kwaliteit van de bouw en de positie van de consument te verbeteren door eventuele risico’s al tijdens het bouwontwerp te identificeren. Zo is er een gerechtvaardigd vertrouwen dat bij de uitvoering van het bouwproject wordt voldaan aan de wettelijke bouwtechnische eisen.
Kwaliteitsborgers
In de nieuwe situatie beoordeelt de onafhankelijk kwaliteitsborger, zoals TÜV NORD, tijdens de bouw tot de oplevering, of het bouwwerk voldoet aan de wettelijke eisen. Dat gebeurt met een kwaliteitsborgingsinstrument. De kwaliteitsborger controleert of de bouwer daadwerkelijk volgens het Bouwbesluit 2012 bouwt en legt dat vast.
Kwaliteitsborgingsinstrument
Een instrument is een werkwijze waarmee een kwaliteitsborger het ontwerp beoordeelt en tijdens de bouw erop toeziet of wordt voldaan aan de geldende voorschriften. De instrumentaanbieder ziet toe op een juiste toepassing van zijn instrument door de kwaliteitsborger.
Kwaliteitsborgers gebruiken voor het borgen van de kwaliteit van een bouwwerk een toegelaten instrument voor kwaliteitsborging. Op dit moment heeft de Toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw vier instrumenten (voorlopig) toegelaten.
Hoe kiest u uw kwaliteitsborgings-instrument en kwaliteitsborger?
Als bouwbedrijf, of vergunninghouder, kunt u op verschillende manieren uw keuze bepalen voor een Wkb-instrument en een kwaliteitsborger. Allereerst kunt u kiezen voor een willekeurige kwaliteitsborger die toegelaten is tot een van de vier instrumenten.
Voor veel bouwbedrijven is het echter van belang dat de werkwijze van een instrument zo goed mogelijk samengaat met de kwaliteitsprocessen binnen hun organisatie. Zij kiezen dan voor een specifiek instrument dat aansluit op hun systematiek. En vervolgens selecteren zij een kwaliteitsborger die werkt met dit instrument.
Wanneer u voor deze laatste mogelijkheid kiest, is er een aantal overwegingen dat wellicht bij u een rol speelt. Wij nemen ze met u door.
Een praktisch instrument dat aansluit bij de eigen processen/software
Misschien wel het allerbelangrijkste is dat het kwaliteitsborgingsinstrument praktisch en bruikbaar is én dat het eenvoudig aansluit op uw huidige processen. U wilt het liefst zelf de regie houden, direct inzicht hebben in de actuele eisen van het Bouwbesluit, snel en eenvoudig uw (verplichte) documenten kunnen inzien en idealiter een koppeling kunnen maken met uw eigen software.
Geschikt voor alle gevolgklassen
Daarnaast wilt u wellicht een instrument dat te gebruiken is voor alle gevolgklasse, zodat u ook in de nabije toekomst de kwaliteit van type bouwwerken in gevolgklasse 2 of zelfs 3 met dit instrument kunt borgen. Hoewel gevolgklasse 2 en 3 voorlopig nog niet onder de Wkb vallen, is dit mogelijk wel van belang als u opdrachtgever of bouwer bent van bouwwerken die onder deze gevolgklasse vallen. Vooral omdat in de nabije toekomst de Wkb ook voor deze gevolgklassen zal gaan gelden. Dan is het wel zo prettig dat het instrument daar al op aansluit en u het voor die klassen kunt integreren in uw processen.
Een instrument waarbij de meest actuele versie van het Bouwbesluit is geïntegreerd
Het Bouwbesluit is in zekere zin een dynamisch document. Een paar keer per jaar wijzigen artikelen en ook specifieke NEN-eisen zijn aan veranderingen onderhevig. Wanneer u conform het Bouwbesluit werkt, is het dus van belang om te werken met een actueel instrument waarin alle laatste wijzigingen zijn verwerkt. Op deze manier zijn de opdrachtgever en aannemer verzekerd dat de kwaliteitsborger werkt met de meest actuele versie van het Bouwbesluit en ook hun bouwwerk aan de hand daarvan wordt getoetst.
Een onafhankelijk instrument
De Toelatingsorganisatie (zelfstandig bestuursorgaan van de overheid) ziet toe op welke instrumenten worden toegelaten in Nederland. De instrumentaanbieder ziet vervolgens weer toe op de Kwaliteitsborger. Daarbij kijkt de instrumentaanbieder of de kwaliteitsborger het instrument op de juiste manier gebruikt.
Om de onafhankelijkheid te waarborgen is het van belang dat instrumenthouder en Kwaliteitsborger twee aparte entiteiten zijn. Want dan kan de opdrachtgever ervanuit gaan dat ook de kwaliteitsborger op een onafhankelijke manier wordt beoordeeld.
Samenwerking tussen bouwpartijen
Tijdens een bouwproces werken diverse partijen. Het is van belang dat een instrument bijdraagt aan een effectieve en efficiënte samenwerking tussen de kwaliteitsborger en de ontwikkelende, voorschrijvende en bouwende partijen. Wanneer het instrument voor al deze partijen beschikbaar is, worden bouwers in staat gesteld een goede kwaliteitsborging en dossiervorming uit te voeren en eenvoudig informatie uit te wisselen met de kwaliteitsborger. Zo kunnen bijvoorbeeld ontwikkelende partijen in de ontwikkelfase al in staat worden gesteld om een (gedeeltelijke) risicobeoordeling uit te voeren en beheersmaatregelen te definiëren. Zo kan er in elke fase geanticipeerd worden, wat bijdraagt aan de doorontwikkeling van het project.
Met welk kwaliteitsborgingsinstrument werkt TÜV NORD?
Als kwaliteitsborger hebben wij als TÜV NORD gekozen om het kwaliteitsborgingsproces uit te voeren met behulp van het instrument KiK. Juist omdat met dit instrument recht wordt gedaan aan bovenstaande overwegingen. Onder andere omdat dit instrument een speciaal ontwikkelde softwareapplicatie, de KiK-tool, biedt waarin alle bouwpartijen kunnen samenwerken. Bovendien kan men door het gebruik van zogenaamde API’s deze KiK-tool integreren in de eigen software en daarmee dus gewoon blijven werken.
Daarnaast werken wij sinds maart 2021 ook met SWK.
Inzicht in het nieuwe Wkb proces
De Wkb gaat misschien pas in op 1 januari 2024, maar voorbereiden kan nu al. Nu hebt u nog de kans om samen te kijken hoe bouwen onder kwaliteitsborging het beste kan worden ingericht. Met ons handige Stappenplan doorlopen we het hele bouwproces van ontwerp tot oplevering en krijgt u meteen inzicht in hoe het bouwproces eruit ziet na ingang Wkb. Zo ziet u meteen welke acties u moet ondernemen tijdens dit proces.
Onderwerpen:
