In de zorg wordt bij aanbestedingen vaak gevraagd om te voldoen aan een bepaald kwaliteitsmanagementsysteem. Er zijn verschillende normen op basis waarvan dat kwaliteitsmanagementsysteem kan worden getoetst. In deze blog bespreken we het ISO 9001 schema en de HKZ normen. Wat zijn de verschillen en de overeenkomsten?
ISO 9001
ISO, we hebben er waarschijnlijk allemaal wel eens van gehoord, want in elk vakgebied zijn er ISO normen. ISO normen hebben als doel om wereldwijd uniformiteit en duidelijkheid te krijgen over bepaalde zaken. ISO 9001 is de internationaal erkende norm op het gebied van kwaliteitsmanagement. Daarmee is het een maatstaf voor transparantie en betrouwbaarheid in de markt. Kwaliteitsmanagement komt terug in alle onderdelen van het proces van de dienstverlening in uw organisatie, in dit geval zorg.
In Nederland wordt de norm gepubliceerd door het Nederlandse Normalisatie Instituut, het NEN. Daardoor is de volledige Nederlandse titel NEN-EN-ISO 9001.
De ISO 9001 is gestoeld op de Plan-Do-Check-Act-cyclus (PDCA-cyclus) en heeft daarmee focus op het continu verbeteren van de interne organisatie. Met een ISO 9001 certificaat laat u zien dat u een internationaal kwaliteitscertificaat heeft behaald en dat u aan de eisen van uw opdrachtgevers en toezichthouders voldoet.
HKZ normen
HKZ staat voor Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector. In 1994 hebben brancheorganisaties, zorgverzekeraars en zorgaanbieders de Stichting HKZ in het leven geroepen om kwaliteit in de zorg te waarborgen. Vanuit de overtuiging dat de zorg een dermate andere sector is, was men van mening dat er aparte kwaliteitsnormen moesten komen. Vervolgens zijn er voor de verschillende branches binnen de zorg specifieke normen opgesteld.
De HKZ normen zijn opgesteld op basis van de ISO 9001 norm. Daardoor zien we een aantal zaken uit de ISO 9001 ook terugkomen in de HKZ normen. We spreken over normen omdat er verschillende varianten bestaan, namelijk de volgende:
- HKZ normen per specialisme binnen de zorg. Denk aan HKZ normen voor de jeugdzorg, apotheken, fysiotherapeuten etc. Voor diverse branches is er een specifieke norm opgesteld die aansluit bij de landelijke richtlijnen;
- HKZ Zorg en Welzijn. Omdat steeds meer zorginstellingen niet meer pasten in een branche-specifieke HKZ norm is er een norm ontwikkeld die toepasbaar is voor iedere zorginstelling, welke dienstverlening dan ook en daarmee ook voor zorginstellingen met meerdere soorten dienstverlening;
- HKZ norm voor Kleine Organisaties. Binnen de zorg bestaan er veel kleine organisaties en voor hen is er een aangepaste norm. Een kleine organisatie mag onder andere niet meer dan 10 fte in dienst hebben (incl. management).
Overeenkomsten ISO 9001 en HKZ normen
Uit voorgaande tekst blijkt al dat ISO 9001 en HKZ een aantal overeenkomsten hebben. De HKZ normen zijn immers gebaseerd op de ISO 9001. Daarom zien we de volgende aspecten in beide normen terugkomen:
De PDCA cyclus
De Plan-Do-Check-Act-cyclus (PDCA-cyclus) is een bewezen tool voor het continu verbeteren en beheersen van processen en producten in uw organisatie. De nadruk ligt hierin op het woord cyclus. Het uitgangspunt van de PDCA-cyclus is namelijk dat herhaling van een werkwijze zorgt voor verbetering en daarmee het behalen van uw doelstellingen. Kortom, de PDCA-cyclus is het fundament van beide managementsystemen.
Onafhankelijke beoordeling
Bij beide kwaliteitsmanagementsystemen is onafhankelijke beoordeling een belangrijk onderdeel. Een certificaat kan pas verkregen worden na een certificatie-audit. Deze audit wordt uitgevoerd door een lead-auditor die inhoudelijk goed op de hoogte is van het betreffende vakgebied. Hierdoor wordt gewaarborgd dat de toets goed wordt uitgevoerd en dat rekening wordt gehouden met de situatie van de professional binnen de instelling.
Cyclus van 3 jaar
ISO 9001 en HKZ certificering gaan uit van een driejarige cyclus met jaarlijkse audits. In jaar één vindt de certificatie audit plaats en in jaar twee en drie de controle audit. Daarbij stelt een onafhankelijke partij als TÜV NORD vast of uw organisatie aan de eisen in de norm voldoet.
De verschillen tussen ISO 9001 en HKZ normen
Maar uiteraard zijn er ook verschillen tussen de twee varianten. Op basis hiervan krijgt u meer inzicht in welke norm bij uw organisatie past.
Internationaal vs. Nationaal
ISO 9001 is een internationaal bekende norm. Oftewel, ook voorbij de grens zal het ISO 9001 certificaat uw kwaliteit onderschrijven. Door het NEN is de norm toepasbaar gemaakt voor de Nederlandse markt. HKZ is daarentegen weer een landelijk initiatief en heeft daardoor meer focus op de Nederlandse richtlijnen.
Algemeen of zorgspecifiek
ISO 9001 is een kwaliteitsnorm dat in elke branche kan worden toegepast, of u nou een chemische fabriek bent of een zorginstelling. De HKZ normen zijn echter weer zorgspecifiek of zelfs zorgbranche specifiek. Hiermee sluiten deze normen naadloos aan op de Nederlandse zorgmarkt.
Aan de slag
U heeft nu meer inzicht in welk managementsysteem passend is voor uw organisatie. U wilt ermee aan de slag! Hoe begint u dan? Met ons stappenplan nemen we u mee in heel het certificeringsproces en kunt u vervolgens goed voorbereid aan de slag met certificering.
Wij geven u handen en voeten om met kwaliteit in de zorg aan de slag te gaan.
Download het stappenplan en krijg handvatten om met certificering aan de slag te gaan.
Onderwerpen:
Kennis van KAM Alle onderwerpen Certificeren ISO 9001 HKZ zorg
