Als per 1 januari 2024 de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen ingaat, betekent dit dat het bouwproces verandert. Daarmee veranderen ook de verantwoordelijkheden per speler in dit proces. Daarom behandelen we per betrokkene wat zijn of haar rol is binnen het nieuwe bouwproces na ingang van de Wkb.
De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (de Wkb) treedt per 1 januari 2024 in werking. Met deze wet komt er meer nadruk op de borging van de geleverde bouwkwaliteit. Door deze borging wordt de consument beter beschermd en moet het aantal gebreken tijdens de bouw worden teruggedrongen. De borging wordt uitgevoerd door een Kwaliteitsborger, zoals TÜV NORD Nederland, die tijdens het ontwerp tot oplevering het proces controleert.
Binnen de Wkb zijn er een aantal betrokkenen. Veelal partijen die nu ook betrokken zijn bij het proces, maar ook een aantal nieuwe.
Allereerst de opdrachtgever (projectontwikkelaar, vastgoedpartij etc.). Dit is de initiator van het bouwproject. Deze partij schakelt vervolgens bouwpartijen/aannemers in om het bouwproject uit te voeren. Voorheen was de gemeente verantwoordelijk voor het toetsen van het bouwplan aan het vigerend Bouwbesluit en het uitvoeren van toezicht. Vanaf 2022 ligt deze taak bij de Kwaliteitsborger. Binnen het team van de Kwaliteitsborger nemen een coördinator, deskundige Bouwbesluit planbeoordelaars en toezichthouder(s) plaats.
De opdrachtgever (vergunninghouder) is verantwoordelijk voor de aanstelling van een Kwaliteitsborger.
De Kwaliteitsborger heeft als wettelijke taak om op onafhankelijke en deskundige wijze toe te zien op het bouwproces. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een goedgekeurd en toegelaten instrument voor kwaliteitsborging.
De gemeente toetst enkel nog aan het bestemmingplan, welstand en omgevingsveiligheid. De gemeente ontvangt een risicoanalyse en borgingsplan voorafgaand aan de bouwfase. Daarnaast heeft ze enkel nog een eindcontrole functie. Zij controleren of er wordt gewerkt met een erkende Kwaliteitsborger met een erkend instrument én of het dossier bevoegd gezag en de Verklaring compleet zijn. Hierna vindt uitsluitsel plaats of de ingebruikname van het gebouwde is toegestaan.
De bouwer ondervindt de meeste gevolgen van de nieuwe wet. Voor ingang van de wet is de bouwer namelijk niet aansprakelijk voor gebreken die de opdrachtgever had moeten ontdekken. Na ingang van de wet ligt de verantwoordelijkheid wel bij de bouwer. Door aanpassing van het Burgerlijk Wetboek, boek 7 (BW Boek 7) is de aannemer aansprakelijk voor gebreken die bij oplevering niet zijn ontdekt, tenzij deze gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen. Het risico en de bewijslast liggen bij de aannemer. Hij moet aantonen dat het gebrek er op het moment van oplevering niet was. De deskundigheid van de opdrachtgever is niet meer doorslaggevend. Daarom wordt er gedurende de bouw een dossier opgebouwd waarmee de bewijslast wordt opgebouwd voor de geleverde kwaliteit.
U heeft nu inzage in hoe uw rol wijzigt met ingang van de nieuwe wet. Om de wijzigingen scherp op het netvlies te houden en exact inzage te krijgen in de huidige situatie versus de nieuwe situatie, hebben we een Factsheet Wkb opgesteld. Hierin staan alle veranderingen handig op een rij. Zo heeft u inzage in wat er precies verandert na invoering van de wet.